اگر شما هم جزو مدیران یا کارآفرینانی هستید که قصد فروش محصولات و یا عرضه خدماتی را دارند، حتما به این فکر کردهاید که چطور میتوانید بیشتر سهم بازار و کسب سود را داشته باشید! پاسخهایی که به این پرسش داده میشود همان برنامه بازاریابی یامارکتینگ پلن است.
این پرسشها میتواند در قالب مسائلی مانند، زمانبدی فروش، طرحهای تشویقی، سیاسیتهای قیمتگذاری، فرآیندهای توزیع در بازر و… پاسخ داده شود.
پیشنهاد مطالعه: تعریف بازاریابی
در واقع برنامه بازاریابی سندی است که با توجه به وضعیت کنونی بازار، منابع بازاریابی، و نیز بررسی فرصتها و تهدیدهای بالفعل و بالقوه بازار، سعی میکند برنامهای اجرای را با توجه به استراتژیهای بازاریابی و صورتهای مالی تدوین و ارائه کند.
برنامه بازاریابی ذاتا میتواند به مسیر استراتژی یک کسب و کار یا سازمان جهت بدهد، اما معمولا کاربردهایی که برای برنامهریزی بازاریابی عنوان میشود، برای یک برند و یا محصول خاص است، که در راستای برنامه کلی کسب و کار تدوین و یکپارچه میشود.
دقت داشته باشید که برنامه بازاریابی (مارکتینگ پلن) با برنامه کسب و کار (بیزینس پلن) متفاوت است. که در ادامه سعی میکنم نگاهی اجمالی به تفاوتهای این دو داشته باشیم.
اجزای مختلف برنامه بازاریابی
اجزای مختلف در تدوین هر برنامه بازاریابی با توجه به نوع سازمان، محصول و خدمات میتواند متفاوت باشد. اما در حالت کلی سه جزء اصلی مارکتینگ پلن شامل:
- اهداف بازاریابی
- استراتژی بازاریابی
- و تاکتیکهای بازاریابی
میشود که در ادامه هر یک با مختصرا بررسی خواهیم کرد. و برای هریک مثال سادهای خواهیم آورد.
مثال (شرکت فرضی الف): شرکت الف با قصد فروش مدل جدید لباسشویی این شرکت با نام لباسشویی الف مدل A
اهداف برنامه بازاریابی Marketing Goals
اهداف بازاریابی با توجه دقیق به وضعیت کنونی کسب و کار، رقبا و پتانسیل بازار، سعی میکند اهدافی که میتواند از طریق بازاریابی به آنها رسید را تبیین کند.
این تعیین اهداف میبایستی به طور واضح قابل تعریف، قابل اندازهگیری و سنجش، مورد تایید مجموعه مدیریت کسب و کار، واقع بینانه و دارای زمانبدی مشخصی باشد. یه به اصطلاح بازاریابی SMART باشد.
مثال: اهداف بازاریابی در شرکت الف با قصد فروش مدل جدید لباسشویی این شرکت با نام لباسشویی الف مدل A
نمونه اهداف بازاریابی برای فروش لباسشویی الف مدل A
- آگاهی بانوان خانهدار از برند جدید لباسشویی شرکت الف در سطح کشور
- کسب سهم 40 درصدی از خرید لباسشویی فروشگاههای لوازم خانگی در سطح پایتخت
- و…
استراتژی بازاریابی Marketing Strategy
تعیین نحوه رسیدن به اهداف تعریف شده برنامه بازاریابی، انتخاب روشهای دستیابی به اهداف و مواردی از این قبیل که مسیر رسیدن به اهداف بازاریابی را شفاف میکند، استراتژی بازاریابی را تشکیل میدهد.
نمونه استراتژیهای بازاریابی برای فروش لباسشویی الف مدل A
- استفاده از تبلیغات تلویزیونی با تمرکز بر روی برنامههای آشپزی
- استفاده از بنرهای تبلیغاتی
- تربیت افراد متخصص برای بازاریابی و معرفی حضوری محصول
- بازاریابی شبکههای اجتماعی مرتبط با بانوان
- و…
تاکتیکهای بازاریابی Marketing Tactics
جزئیات بیشتر در مورد نحوه اجرای برنامههای عنوان شده در استراتژی بازاریابی در بخش مربوط به تاکتیکهای بازاریابی بحث میشود. در واقع تبدیل استراتژی به برنامههای عملی با توجه به شرایط موجود مجموعه کسب و کار.
این تاکتیکهای وظیفه زمانبدی، تخصیص منابع، تقسیم وظایف، نحوه هزینه گذاری و… را پوشش دهند.
نمونه تاکتیکهای بازاریابی در فروش لباسشویی الف مدل A
- تعیین برنامههای مشخص برای تبلیغ تلویزیونی (مثلا برنامه اشپزی روز و مسابقه خانواده خوشبخت و…)
- میزان بودجه تخصیص داده شده
- نوع تبلیغ(میان برنامه، اسپاسنری، زیرنویس، بنر تبلیغاتی)
- مدت زمان و فراوانی تبلیغ
- ثبت بازخورد از تبلیغ
- و…
- انتخاب محلهای مورد نظر برای بنر شهری
- طراحی بنر
- مدت زمان قرار گرفتن بنر
- گرفتن بازخورد از بنر
- و…
- برنامهریزی برای معرفی در شبکههای اجتماعی
- انتخاب پیجهای پرطرفدار بانوان خانهدار
- انتخاب گروههای مرتبط با لوازم خانگی مغازهدارن
- آنالیز فاورها
- میزان اینگیجمنت (درگیر شدن) مخاطبان با محتوا
- و…
مهمترین عناوین و سرفصلهای برنامه بازاریابی
معمولا یک سند بازاریابی 20 تا 50 صفحه است، که در آن بخشهای اصلی بازاریابی (اهداف، استراتژی و تاکتیک) در سرفصلهای جداگانه به صورت کلی بررسی شده است.
- خلاصه اجرایی، یا Executive Summary
- مختصری از وضعیت کنونی مجموعه کسب و کار
- بررسی فرصتهای بازار
- اهداف مالی و بازاریابی
- مختصری از استراتژی بازاریابی
- جزئیات عملیاتی و اجزایی (تاکتیکهای بازاریابی)
- بودجه بازاریابی (ماهانه)
- پیشبینی تارگتها
- برنامه برای مدیریت بررسی نتایج بدست آمده و آنالیز پیشرفت برنامههای اجرایی
تفاوت برنامه بازاریابی(مارکتینگ پلن) و برنامه کسب و کار (بیزینس پلن)
برنامه بازاریابی (Marketing plan) را میتوان ذیل برنامه کسب و کار (Business plan) بحساب آورد، زیرا برنامه کسب و کار معمولا توسط یک تیم تدیون میگردد و تمامی مواردی که مربوط به کسب و کار باشد را شامل میشود که برنامه بازاریابی نیز شامل آن خواهد بود.
در برنامه کسب و کار همواره نگاهی به جذب سرمایه معطوف است، در حالی که برنامهریزی بازاریابی با توجه به وضعیت مالی کسب و کار و سرمایه اختصاص داده شده تدوین میگردد.
تدوین برنامه کسب و کار با نگاه کلان صورت میگیرد و گاهی خارج از کسب و کار را نیز در بر میگیرد، در حالی که مارکتینگ پلن نگاه اختصاصی به حوزه بازاریابی محصول(محصولات) و یا خدمت(خدمات) خاصی از همان مجموعه کسب و کار را دارد.
برنامه بازاریابی با توجه به کلیت برنامه کسب و کار و در واقع مختص به افرادی تدوین میگردد که داخل مجموعه کسب و کار فعالیت میکنند، از جمله مدیران، کارمندان و…
مطالعه بیشتر: https://www.investopedia.com/terms/m/marketing-plan.asp
امیدواریم این مطب مفید بوده باشد، و در تکمیل محتوا، ما را راهنمایی کنید.